Ancaq elm adamları yarasanın istiqamət tapma sisteminin yalnız səs dalğalarını piyada və əks olunan dalğaları qəbul edən möcüzə bir quruluşdan ibarət olmadığını kəşf etdilər.
Yarasalar çox sayda həssas qəbul ediciləri vardır. Bu qəbul edicilər hava axınlarının yaratdığı dəyişmələrə qarşı olduqca həssasdırlar. Yarasanın dərisinin üst qisimində kiçik təpəciklər meydana gətirən tüklü Merkel hüceyrələri qəbul edici funksiyası yerinə yetirərlər.
Bunu ilk ortaya qoyan insan Amerikanın Ohio Universitetində nörobiyolog olan John Zookdur. Zook, bunların funksiyasını anlamaq üçün, bir yarasanın qanadlarındakı tükləri bir krem ilə tökməyi bacardı. Sonra da heyvanı sərbəst buraxaraq uçuşundakı dəyişiklikləri müşahidə etdi.
Nəticə: Tükləri alınmış yarasa döngələrdə özünü qorumaqda çətinliklərlə qarşılaşdı.
Merkel hüceyrələri uçuş əsnasında yarasanın qanadının üzərindən keçən havaya qarşı son dərəcə həssasdır. Uçuş əsnasında yaranan türbülanslar tükcükləri xəbərdar edər. Tükcüklərdəki bu xəbərdarlıqlar, uçuş əsnasında qanad mövqesini ya da qıvrımları doğru hala gətirərək yarasanın aerodinamika baxımdan doğru bir mövqe almasında istifadə edilir. Yarasa beləcə havada sürət itirib tərəddüd etməkdən xilas olmuş olar
Zook etdiyi təcrübələrdə qanad üzərində fərqli bölgələrdəki tüklərin fərqli vəzifələri yerinə yetidiklərini də aşkarladı: Qanadların uc qisimlərindəki tüklər, yarasanın uçuş tarazlığını qorumasını təmin edirdi. Bu tüklər töküldüyündə uçuş əsnasında heyvan davamlı yuxarıya doğru irəliləmə meyli göstərirdi.
Xüsusi Vəzifə Boynuna götürən Qəbul edici Hüceyrələr
Yarasanın tüklü qəbul ediciləri, heyvanın uçuşunu nəzarət edər, halbuki sonar yalnız istiqamətini tapmasına imkan verər. Yarasalar, tükləri ilə sonar sistemləri mükəmməl çalışdığı üçün qüsursuz bir istiqamət təyin etmə sisteminə sahibdirlər. (Bats USE Touch Receptors on Wings to Fly, Catch Prey, Study Finds)
Yarasalar tükcükləri sayəsində, uçuşları əsnasında qanadlarını lazım olduğu formaya sala bilərlər. Günümüz təyyarələri yarasanın sonarı kimi istiqamət təyin edən sistemlərə malikdir. Ancaq çox az bir qisimi yarasa kimi qanadlarının mövqesini dəyişdirə bilər ancaq bu dəyişmə də yarasanın qanadlarındakına görə olduqca zəifdir. Bu səbəblə yarasalar təyyarələrə müqayisədə çox böyük bir manevr qabiliyyətinə sahibdirlər. ABŞda ordu üçün işləyən DARPA adlı bir quruluş yarasa və quşları nümunə götürərək hərəkətli qanadlara sahib təyyarələr inkişaf etdirməyə çalışmaqdadır.
Yarasadakı sonar və onu dəstəkləyən uçuş sisteminin, təkamül nəzəriyyəsini müdafiə edənlərin təsadüf iddialarına endirdiyi zərbəni görməmək mümkün deyil. Yarasadakı bu mükəmməl sistem son dərəcə kompleks bir quruluşdur və varlığı əsla təsadüfi yaranan mutasiyalarla açıqlana bilməz. Sistemin işləyə bilməsi üçün, yarasanın sonarını istifadə edərək uçuş mühitini qüsursuz olaraq nəzarət edə bilməsi və bu mühitdə istədiyi manevrləri edə bilməsi lazımdır.
Tükcüklər bütün detallarıyla qüsursuz olaraq var olmaq məcburiyyətindədirlər. Ayrıca qanadların anlıq mövqelərini xəbər verməli, qanadları hərəkət etdirən əzələlərlə uyğun bir əməkdaşlıq qurmalıdırlar. Görüldüyü kimi yarasanın sonarı, tükcüklər və qanadlar bir-birindən ayrıla bilməyəcək bir bütünlük içində olmalıdır ki yarasanın uçuş sistemi işə yarasın. Bu vəziyyət təkamülçülərin pilləli inkişaf iddialarını etibarsız etmək üçün kifayətdir. Əlbəttə ki bütün bunlar təsadüflərlə açıqlana bilməz. Allah yarasanı və onun uçuş sistemini mükəmməl bir tərzdə yaratmışdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder